BAHK

ABC krwiodawstwa

Co warto wiedzieć?

Każdy potencjalny dawca przechodzi badania lekarskie i laboratoryjne (oznaczenie grupy krwi, morfologii, badania wirusologiczne), których wyniki może bezpłatnie otrzymać.

Dawcą może być osoba w wieku od 18 do 65 lat. W wyjątkowych przypadkach lekarz może wyrazić zgodę na oddanie krwi przez osobę powyżej 65. roku życia.

Dorosły człowiek posiada ok. 5-6 l tego drogocennego płynu. Jednorazowo dawca - mężczyźni nie częściej niż co 8 tygodni, kobiety nie częściej niż co 12 tygodni - oddaje 450 ml krwi, czyli mniej niż 10 proc. krążącej w organizmie.

Sama donacja nie zajmuje wiele czasu – to zaledwie kilka minut W ciągu kilku godzin nasz organizm uzupełnia ilość krwi, która została oddana, a dawca nie odczuwa żadnych dolegliwości.

Jak przygotować się do oddania krwi?

• w ciągu doby poprzedzającej oddanie krwi należy wypić ok. 2 l płynów (woda mineralna, soki)
• być wyspanym i wypoczętym
• być zdrowym - nie można posiadać objawów przeziębienia (np. katar, kaszel, opryszczka)
• spożyć lekki posiłek (np. pieczywo, chuda wędlina, biały ser, dżem)
• wykluczyć z diety tłuszcze pochodzenia zwierzęcego: mleko, masło, kiełbasę, pasztet, śmietanę, rosół, tłuste mięso oraz jajka, orzeszki ziemne i ciasta kremowe
• ograniczyć palenie papierosów; 2 godziny przed oddaniem krwi obowiązuje zakaz palenia
• nie pić alkoholu (również w dniu poprzedzającym oddanie krwi!)

Bezpośrednio przed oddaniem krwi wskazane jest wypić ok. 0,5 l płynów (woda mineralna, sok, herbata). Do zarejestrowania kandydata na dawcę krwi potrzebny jest dokument ze zdjęciem, potwierdzający tożsamość, z aktualnym miejscem zameldowania i nr PESEL (np. dowód osobisty, prawo jazdy, legitymacja ubezpieczeniowa, paszport - nowy wzór z nr PESEL, książeczka wojskowa).

Oddawanie krwi krok po kroku

• Rejestracja: po przybyciu do punktu poboru krwi dawca wypełnia kwestionariusz, w którym wyraża m.in. pisemną zgodę na określony zabieg. Konieczny jest dokument tożsamości ze zdjęciem, numerem PESEL i adresem zamieszkania.
• Pracownia analiz lekarskich: badanie poziomu hemoglobiny przy użyciu wyłącznie sprzętu jednorazowego, odczyt w ciągu 3 minut.
• Gabinet lekarski:
• ● ocena informacji zawartych w wypełnionym kwestionariuszu dla dawców krwi;
• ● wywiad lekarski;
• ● badanie przedmiotowe uwzględniające wyniki pomocniczych badań diagnostycznych, zwracając przede wszystkim uwagę na: wygląd ogólny, ciężar i temperaturę ciała, tętno, węzły chłonne, zmiany skórne;
• ● kwalifikacja do oddania krwi;
• Uzupełnienie płynów w organizmie: od momentu zakwalifikowania do poboru krwi, uzupełniamy płyny w organizmie. Dawca otrzymuje wodę mineralną.
• Stanowisko do oddawania krwi: oddanie 450 ml krwi jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut.
• Krótka regeneracja sił: po oddaniu krwi dawca przez chwilę pozostaje na miejscu, aby zregenerować siły. Opuszczając punkt poboru, otrzymuje posiłek regeneracyjny o wartości kalorycznej 4 500 kcal. - 8 tabliczek czekolady.
• Na prośbę dawcy wystawiane jest zaświadczenie usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Istnieje również możliwość otrzymania stosownego zaświadczenia potwierdzającego objętość oddanej krwi.

Oddawanie krwi jest całkowicie bezpieczne. Krew pobiera się zawsze sprzętem jednorazowego użytku!!!

Przeciwwskazania - dyskwalifikacja czasowa:

• okres miesiączkowania i do 3 dni po zakończeniu;
• 7 dni po zabiegu usunięcia zęba, leczeniu przewodowym i innych drobnych zabiegach chirurgicznych;
• do następnego dnia po leczeniu zęba i wizycie u higienistki stomatologicznej;
• 6 miesięcy w przypadku większych operacji i innych zabiegów medycznych wykonywanych sprzętem wielokrotnego użytku i przebiegających z naruszeniem skóry lub błon śluzowych
• 6 miesięcy po wykonaniu tatuażu, zakładaniu kolczyków, itp.;
• 6 miesięcy od zabiegu akupunktury (chyba, że została wykonana igłami do akupunktury jednorazowego użytku przez wykwalifikowanego lekarza);
• 6 miesięcy od kontaktu z obcą krwią (kontakt śluzówki z krwią lub ukłucie igłą);
• 6 miesięcy od zabiegu endoskopii z użyciem fiberoendoskopu, (np. gastroskopia, kolonoskopia)
• czas do pełnego wyleczenia w przypadku ostrych chorób (np. układu pokarmowego, moczowego, oddechowego);
• okres, gdy wartość ciśnienia tętniczego nie mieści się w granicach 90/60 – 180/100 mm Hg, tętno miarowe 50-100/min;
• 2 lata po wyleczeniu gruźlicy i otrzymaniu od lekarza ftyzjatry zaświadczenia o wyleczeniu
• choroby zapalne i uczuleniowe skóry, ostre stany uczuleniowe i okres odczulania, zaostrzenie przewlekłej choroby alergicznej;
• rok od zakończenia leczenia na rzeżączkę;
• 6 miesięcy od powrotu z krajów o wysokiej zachorowalności na AIDS (np. Afryka Środkowa i Zachodnia, Tajlandia;
• wystąpienie objawów sugerujących chorobę AIDS takich jak: przewlekłe powiększenie węzłów chłonnych (zwłaszcza szyjnych, karkowych, nadobojczykowych), nocne poty, gorączka o niewyjaśnionej przyczynie, niewyjaśniona utrata wagi ciała, przewlekła biegunka;
• nietypowe zmiany skórne powodują dyskwalifikację do czasu wyjaśnienia ich przyczyny
• 6 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występują choroby tropikalne i malaria, (jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby);
• 2 lata od potwierdzonego wyleczenia Brucelozy i gorączki Q;
• 3 lata po zakończeniu leczenia i braku objawów malarii (pod warunkiem, że badania immunologiczne lub metodami biologii molekularnej dają wyniki negatywne);
• 2 lata po przebyciu gorączki reumatycznej, jeśli nie wystąpiła przewlekła choroba serca;
• 2 lata od potwierdzonego wyleczenia zapalenia szpiku;
• 6 miesięcy od całkowitego wyleczenia z toksoplazmozy;
• 6 miesięcy od wyleczenia mononukleozy zakaźnej;
• 6 miesięcy po porodzie lub po zakończeniu ciąży;
• 6 miesięcy po przetoczeniu krwi i jej składników;
• 6 miesięcy po przeszczepie ludzkich komórek i tkanek;
• co najmniej 2 tygodnie po przebyciu choroby zakaźnej i uzyskaniu prawidłowych wyników badań klinicznych i laboratoryjnych;
• 2 tygodnie po przebyciu grypy, zakażenia grypopochodnego i gorączce powyżej 38 stopni C;
• 2 tygodnie po zaprzestaniu przyjmowania antybiotyków;
• kontakt z chorobami zakaźnymi dyskwalifikuje na czas równy inkubacji danej choroby (zwykle tygodnie);
• bliski kontakt w warunkach domowych z chorym na wirusowe zapalenie wątroby dyskwalifikuje na okres 6 miesięcy;
• okres pozbawienia wolności i 6 miesięcy po odbytej karze więzienia;
• po szczepieniach na czas uzależniony od rodzaju szczepionki:
• ● 4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami przeciw BCG, odrze, różyczce, żółtej febrze, nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych, nagminnemu porażeniu dziecięcemu, durowi brzusznemu, cholerze,
• ● 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi bakteriami, riketsjami, wirusami przeciw cholerze, durowi brzusznemu, krztuścowi, durowi plamistemu, nagminnemu porażeniu dziecięcemu,
• ● 48 godzin od szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B,
• ● 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi,
• ● 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej,
• ● 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i kleszczowemu zapaleniu mózgu, a 1 rok w przypadku ryzyka zakażenia;
• ● Przyjmowanie leków:
• ● Przyjmowanie leków może wskazywać na istnienie choroby powodującej dyskwalifikację, dlatego należy wyjaśnić przyczynę stosowanego leczenia,
• ● Okres przyjmowania leków z wyjątkiem witamin, doustnych leków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy. W przypadku przyjmowania innych leków, aby oddać krew należy uzyskać zgodę lekarza (np. zażywanie aspiryny lub leków zawierających kwas acetylosalicylowy dyskwalifikuje przez 3 dni od ostatniego zażycia);

Przeciwwskazania - dyskwalifikacja stała:

• poważne choroby układu krążenia aktualne lub przebyte, między innymi: wady serca (poza wadami wrodzonymi całkowicie wyleczonymi), choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, stan po zawale mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu serca, niewydolność krążenia, miażdżyca znacznego stopnia, choroby pochodzenia naczyniowo-mózgowego (np. stan po udarze mózgu);
• poważne choroby układu pokarmowego (w tym schorzenia wątroby), oddechowego, moczowego, nerwowego (szczególnie padaczka, nawracające choroby psychiczne, organiczne schorzenia układu nerwowego oraz przewlekłe choroby OUN – ośrodkowego układu nerwowego).
• poważne choroby skóry (w tym łuszczyca);
• choroby krwi i układu krwiotwórczego, zaburzenia krzepnięcia w wywiadzie;
• choroby metaboliczne i układu endokrynnego np. cukrzyca, choroby tarczycy, nadnerczy itp.
• choroby układowe np. kolagenozy;
• nowotwory złośliwe;
• choroby zakaźne: WZW typu B, WZW typu C, wirusowe zapalenie wątroby w wywiadzie, żółtaczka pokarmowa i każda żółtaczka o niejasnej etiologii, babeszjoza, kala Azar (leiszmanioza trzewna), trypanosoma Crusi (gorączka Chagasa), promienica, tularemia, HLTV I/II (retrowirus uważany m.in. za czynnik wywołujący białaczkę/chłoniaka z komórek T, u dorosłych – występuje endemicznie w południowej Japonii i basenie Morza Karaibskiego);
• nosicielstwo wirusa HIV oraz zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS);
• przynależność do grup, które ze względu na swoje zachowania seksualne są szczególnie narażone na zakażenia poważnymi chorobami, mogącymi przenosić się drogą krwi w tym: narkomani, osoby uprawiające prostytucję, osoby często zmieniające partnerów seksualnych.;
• osoby mające partnerów seksualnych z wyżej wymienionych grup;
• lekozależność, alkoholizm;
• choroba Creutzfelda-Jakoba u osoby lub w rodzinie;
• kiła;
• przebycie przeszczepu rogówki, opony twardej, leczenie w latach 1958-1986 hormonem wzrostu uzyskanym z ludzkich przysadek;
• leczenie bezpłodności w latach 1965-1985 zastrzykami hormonów;
• przebywanie o okresie od 01.01.1980 r. do 31.12.1996 r. łącznie przez 6 m-cy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii;
• zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji psychotropowych;
• każdy przypadek stosowania domięśniowo lub dożylnie leków, które nie zostały przepisane przez lekarza;

oryginalny tekst:

https://bankomania.pkobp.pl/pieniadze-to-nie-wszystko/bankowa-akcja-honorowego-krwiodawstwa/abc-krwiodawstwa/